رویکرد جریان های سیاسی مخالف نسبت به ماهیت دولت پهلوی و پیامد های آن(1332-1357)

کودتای 28 مرداد1332پیش درآمد فرایندی شد که نظم سیاسی نوینی را در ایران برقرارساخت.در این نظم جدید،دولت متغیر اصلاحات را برای تغییر به کار گرفت تا نا بسامانی های اقتصادی و اجتماعی را کاهش دهد.اما به رغم تغییرات محسوس و روند نو گرایی،مخالفان سیاسی عملکرد دولت را در روند اصلاحات نقد کردندو جریان های رادیکال را بر ضددولت شکل دادند. اصلاحات به رغم ابعاد گستر ده اش، پاسخی مناسب به مطالبات بخش هایی از جامعه نبود. چرایی این امر دست مایه ی رساله ی حاضر است که با روش تحقیقی تاریخی به توصیف و تحلیل این مسئله می پردازد.ماحصل پژوهش نشان می دهد که اصلاحات مبنای تند روی مخالفان سیاسی در نقد عملکرد دولت و نیز رادیکال شدن رفتار شان بود.پیش از اصلاحات،ملی گراها در واکنش به ماهیت کودتا و دخالت نیروهای بیگانه،دولت راغیر ملی و قانون گریزخواندندواز طریق مبارزه ی سیاسی مسالمت آمیز،در چارچوب نظام سلطنت،خواهان اصلاحات شدندو به آن نیز بسنده کردند. امادر پی اصلاحات،گروه های تند رویی شکل گرفتند که خواهان براندازی نظام شدند.به رغم تغییر نظام اقتصادی و زوال نظام ارباب رعیتی و نیز مدرن شدن جامعه،گسترش مراکز جدیدو بسط حوزه های مشارکت زنان در جریان اصلاحات،مخالفان ماهیت اصلاحات را مترقی و درجهت رفع نیازهای جامعه ندانستند.تلقی آنها از رویکرد دولت به اصلاحات،تحکیم نهاد سلطنت،تشدید استبدادسیاسی و بهانه ای برای تامین منافع متحدان غربی آن بود.مخالفان تندرو، یعنی اسلام گراها و به ویژه چپ ها ،دولت را اصلاح ناپذیر دانستند.جریان اسلامی ماهیت دولت را غیر دینی و غرب گرا خواند و خواهان تشکیل حکومت اسلامی شد.چپ ها نیز دولت رادیکتاتور و وابسته به نظام سرمایه داری جهانی دانستند که باید سرنگون می شدوبه همین دلید به مبارزه مسلحانه روی بردند تا آر مان های سیاسی شان را که تشکیل نظام سو سیالیستی بود ،جامه ی عمل بپوشانند.